Aids : μάθετε τα πάντα

ΓΕΝΙΚΑ

Σοβαρότατη ασθένεια που εκδηλώνεται με πολύ μεγάλη εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος του οργανισμού και αφήνει τον ασθενή εκτεθειμένο σε μεγάλο αριθμό λοιμώξεων και παθήσεων. Υπεύθυνος για την ασθένεια είναι ο ιός HIV, ο οποίος εμποδίζει την παραγωγή ικανοποιητικού αριθμού λευκοκυττάρων που εμποδίζουν την εισβολή βακτηριδίων και ιών στον ανθρώπινο οργανισμό. Έχει αποδειχθεί ότι ο ιός μεταδίδεται με σωματικά υγρά όπως σπέρμα, αίμα και κολπικά υγρά. Υπάρχουν διαφορετικές ομάδες κινδύνου και η συμπτωματολογία διαφέρει από ομάδα σε ομάδα αλλά και από χώρα σε χώρα. Στην Ευρώπη και την Αμερική για παράδειγμα οι ασθενείς που έχουν προσβληθεί από τον ιό, μπορούν να αναπτύξουν μια σπάνια μορφή καρκίνου που ονομάζεται σάρκωμα Kaposi, πνευμονία ή φυματίωση. Στην Αφρική τα συμπτώματα είναι πυρετός, βήχας και διάρροιες.

Η ασθένεια στην αρχή εκδηλώνεται συνήθως με συμπτώματα κοινά με τη γρίπη ή τη λοιμώδη μονοπυρήνωση και συνήθως επιμένουν από 2 εβδομάδες έως και μερικούς μήνες. Μετά από αυτό το στάδιο ακολουθεί μια ύφεση στα συμπτώματα για μερικά χρόνια που όμως δεν σημαίνει και ίαση του οργανισμού. Σε όλο αυτό το στάδιο ο ιός πολλαπλασιάζεται και καταστρέφει σταδιακά τα κύτταρα που προστατεύουν τον οργανισμό από τις λοιμώξεις και ακολουθεί το στάδιο που εκδηλώνονται στον ασθενή οι διάφορες παθήσεις. Υπάρχει περίπτωση να περάσουν 5-10 χρόνια από την αρχική μόλυνση πριν να φτάσει ο ασθενής στο τελευταίο αυτό στάδιο και συνήθως ο θάνατος επέρχεται μετά από 2-3 χρόνια.

Η πρώτη διάγνωση του AIDS έγινε στην Αμερική το 1981 αλλά προϋπήρχε σαν ασθένεια κυρίως στην Αφρική. Υπάρχουν ομάδες υψηλού κινδύνου για πρόσληψη του ιού όπως οι ομοφυλόφιλοι, οι αμφιξεουαλικοί άντρες με πολλούς ερωτικούς συντρόφους και οι τοξικομανείς που μοιράζονται κοινές σύριγγες. Η μετάδοση του ιού έχει πάρει διαστάσεις επιδημίας μια και πολύ μεγάλο ποσοστό ατόμων ετησίως προσβάλλεται από αυτόν. Είναι όμως δυνατόν να υπάρξει έλεγχος, αρκεί να είναι ο καθένας ενημερωμένος για τις προφυλάξεις που μπορεί να πάρει. Η χρήση προφυλακτικού, η αποφυγή τοξικών ουσιών με κοινές βελόνες και ο όσο το δυνατόν μικρότερος αριθμός ερωτικών συντρόφων, απομακρύνουν τους κινδύνους προσβολής από την ασθένεια.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

• Διόγκωση λεμφαδένων
• Πυρετός που έχει διάρκεια περισσότερο από 10 μέρες
• Αίσθημα μόνιμης κόπωσης χωρίς εμφανή λόγο
• Διάρροιες
• Εφίδρωση κατά τη διάρκεια της νύχτας
• Αλλοιώσεις στο χρώμα του δέρματος και τους βλεννογόνους
• Επίμονος βήχας και κρυολογήματα, πονόλαιμος
• Απώλεια βάρους
• Ανεξήγητες αιμορραγίες
• Λοιμώξεις από μύκητες

ΑΙΤΙΕΣ

Οι μέχρι σήμερα επιστημονικές έρευνες εντοπίζουν τουλάχιστον δύο ιούς που προκαλούν την ασθένεια αλλά δεν έχει διαπιστωθεί ακόμα ο τρόπος με τον οποίο δρα ο ιός στο ανθρώπινο σώμα ούτε γιατί το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού δεν είναι σε θέση να εντοπίσει τον ιό και να τον αντιμετωπίσει.

Τρόποι μετάδοσης του ιού: με σωματικά υγρά δηλαδή με στοματικό, κολπικό ή πρωκτικό σεξ χωρίς προφύλαξη, με μεταγγίσεις μολυσμένου αίματος ή χρήση ουσιών ενδοφλέβια με μολυσμένη βελόνα.

Ο ιός δεν μεταδίδεται: με το σάλιο, από τη χρήση κοινής τουαλέτας, τη χρήση κοινών αντικειμένων. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί  κανείς να συμβιώνει χωρίς κίνδυνο με ασθενείς που πάσχουν από την ασθένεια αρκεί να παίρνει τις παραπάνω προφυλάξεις.

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

Μερικές βδομάδες μετά την προσβολή από την ασθένεια, η εξέταση αίματος είναι σε θέση να δώσει με ακρίβεια απάντηση στην ανίχνευση του AIDS. Για τα άτομα που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου, είναι καλό η εξέταση να επαναλαμβάνεται ανά 6μηνο. Σε περίπτωση που η εξέταση δώσει θετικό αποτέλεσμα, ακολουθούν συνήθως επί πλέον εξετάσεις που αφορούν στον έλεγχο σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων. Οι ασθενείς που πάσχουν από AIDS πρέπει σε κάθε περίπτωση και αμέσως μόλις ενημερωθούν για το πρόβλημα να ενημερώσουν χωρίς καθυστέρηση τους σεξουαλικούς τους συντρόφους ώστε να υποβληθούν και αυτοί απαραίτητα σε εξετάσεις.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει θεραπεία για την ασθένεια αυτή και σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις οι πάσχοντες από AIDS υποκύπτουν μετά από μερικά χρόνια. Οι έρευνες που έγιναν από τους επιστήμονες δεν έχουν μέχρι σήμερα να οδηγήσουν σε θεραπείες που σταματούν τη δράση του ιού και την εξέλιξή του. Τα φάρμακα στα οποία οι επιστήμονες πειραματίστηκαν δεν οδηγούν στην αποθεραπεία του ασθενή, αλλά είτε βοηθούν στην τροποποίηση του ανοσοποιητικού και την καταπολέμηση των λοιμώξεων, είτε έχουν στόχο την αύξηση του αριθμού των λευκοκυττάρων όπως η ιντερλευκίνη 2, ή αυξάνουν τη διάρκεια ζωής των πασχόντων με διάφορες μεθόδους όπως η παθητική ανοσοθεραπεία που ακόμα και σήμερα βρίσκονται σε πειραματικό στάδιο. Το ίδιο ισχύει και για τα εμβόλια κάποια από τα οποία δεν έχουν καν δοκιμαστεί σε ζωντανούς οργανισμούς.

ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

Η θεραπεία που σήμερα ακολουθείται βασίζεται στη χρήση ιοστατικών φαρμάκων που έχουν σαν στόχο να παρατείνουν τη ζωή των ασθενών και να επιβραδύνουν την επιδείνωση βαρύτερων συμπτωμάτων της ασθένειας. Συχνά κρίνεται σκόπιμο να γίνονται διάφοροι συνδυασμοί φαρμάκων για την επιβράδυνση της εξέλιξης του ιού όπως η ζιδοβουδίνη, η διδανοσίνη και η ζαλσιταβίνη ή ακόμα η ινδιναβίρη και η ριτοναβίρη. Όμως κανένα φάρμακο μέχρι σήμερα δεν έχει κατορθώσει να πολεμήσει τον ιό, ο οποίος έχει την ικανότητα να προσαρμόζεται και να συνεχίζει την καταστρεπτική του πορεία.

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Μια σειρά από εναλλακτικές θεραπείες προτείνονται σε ασθενείς με AIDS, αλλά ο στόχος είναι πάντα η ηπιότερη εξέλιξη του ιού και η βελτίωση της ζωής των ασθενών. Οι δυνατότητες της εναλλακτικής θεραπείας πρέπει να γίνονται πάντα σε συνδυασμό με τη συμβατική ιατρική για να μπορούν να αποδώσουν το μέγιστο αποτέλεσμα για τους ασθενείς. Σε αυτήν την περίπτωση διάφορες τεχνικές που αποσκοπούν στην ελάττωση του στρες που μπορεί να πραγματοποιηθεί με  σημεία πίεσης και εισπνοή αιθέριων ελαίων.

• Ο βελονισμός φαίνεται ότι τονώνει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού και  ελαττώνει ενοχλητικά συμπτώματα.
• Το σκόρδο και το tea- tree έχουν δράση κατά των ιών, ο ύσσωπος επίσης ενδέχεται να συμβάλλει στην θεραπεία του σαρκώματος Kaposi. Το βαλσαμόχορτο περιέχει υπερικίνη που πιστεύεται ότι αναστέλλει την εξέλιξη ιού που προκαλεί ένα είδος λευχαιμίας. Για τον τρόπο και τις δοσολογίες που πρέπει να παίρνονται αυτά τα φυτά είναι απαραίτητη η συμβουλή του γιατρού σας.
• Η κατάλληλη και προσεγμένη διατροφή είναι βασικός ενισχυτικός παράγοντας στην καταπολέμηση του ιού και πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη από τον ασθενή. Η αποφυγή της ζάχαρης, του αλκοόλ, του τσιγάρου και της καφεΐνης βοηθούν στην αντιμετώπιση των βακτηρίων και των ιών από τον οργανισμό και το ανοσοποιητικό σύστημα βρίσκεται σε καλύτερη ισορροπία. Αντίθετα η κατανάλωση τροφών που περιέχουν βιταμίνες όπως β-καροτίνη και βιταμίνη C βοηθάει στην τόνωση του ανοσοποιητικού. Είναι καλό επίσης οι ασθενείς με AIDS να μην καταναλώνουν πολυακόρεστα και κεκορεσμένα λίπη και έλαια αλλά να προτιμούν στη διατροφή τους και να προτιμούν το ελαιόλαδο. Τα γεύματα πρέπει να είναι μικρά και τακτικά και σε ισορροπημένη αναλογία  (65% υδατάνθρακες, 20% λίπος, 15% πρωτεΐνες). Είναι επίσης απαραίτητη η προσεγμένη υγιεινή των τροφών που καταναλώνονται: προσοχή στα φρούτα και λαχανικά τα οποία πρέπει να πλένονται σχολαστικά για την αποφυγή της επιβάρυνσης του οργανισμού με παράσιτα και βακτήρια.

ΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΤΟΥ AIDS

O προσεγμένος τρόπος ζωής είναι δυνατόν να επηρεάσει θετικά στην εμφάνιση των συμπτωμάτων της ασθένειας σε άτομα που είναι φορείς της χωρίς ακόμα να την έχουν εκδηλώσει. Η καλή ψυχολογία είναι ένας δυνατός ανασταλτικός παράγοντας. Προσπαθήστε να ασχοληθείτε με γιόγκα και διαλογισμό για να χαλαρώσετε και να δείτε με αισιοδοξία τη ζωή σας. Ακολουθείστε μια διατροφή υγιεινή, πλούσια σε βιταμίνες, με μικρά ισορροπημένα γεύματα συνοδευόμενη από ένα χαλαρό πρόγραμμα άσκησης που θα έχει πρώτα εγκρίνει ο γιατρός σας. 

Από την επιστημονική ομάδα του Υγεία και Ευεξία