«Επιπεφυκίτιδα» είναι ο όρος που χρησιμοποιούν οι οφθαλμίατροι για την περιγραφή της φλεγμονής του επιπεφυκότα, που εκδηλώνεται με ερυθρότητα των ματιών, δακρύρροια και αίσθημα ξένου σώματος στο ένα ή και στα δύο μάτια. Στην απλή, λοιπόν, γλώσσα η επιπεφυκίτιδα είναι απλώς το συχνότερο αίτιο «κόκκινου ματιού».
Ο επιπεφυκότας είναι το λεπτό εκείνο στρώμα μεμβράνης που καλύπτει εσωτερικά τον οφθαλμό, που παράγει βλέννα η οποία σκεπάζει και λιπαίνει την επιφάνεια του ματιού και επεκτείνεται κάτω από τα βλέφαρα. Τα δάκρυα απομακρύνουν σωματίδια σκόνης ή άλλα βακτήρια και μικροοργανισμούς που μπορούν να τον ερεθίσουν, διότι περιέχουν ειδικά ένζυμα και αντισώματα προστατευτικά του επιπεφυκότα.
Υπό φυσιολογικές συνθήκες ο επιπεφυκότας περιέχει πολύ λεπτά αγγεία στο εσωτερικό του, που είναι ορατά όταν παρατηρηθούν από κοντά. Εξαιτίας της θέσης του είναι εκτεθειμένος σε πολλούς κινδύνους και όταν ερεθιστεί ή καταπονηθεί, τα αγγεία γίνονται πιο εμφανή και το μάτι κοκκινίζει. Ο ερεθισμός αυτός μπορεί να οφείλεται σε λοιμώδη αίτια (ιοί, βακτήρια) και σε ερεθιστικές (σκόνη, φακοί επαφής) ή αλλεργικές καταστάσεις και συχνά υποχωρεί μέσα σε λίγες μέρες. Η επιπεφυκίτιδα μπορεί να είναι μεταδοτική, όμως δεν είναι επικίνδυνη για την όραση, αρκεί, βέβαια, να υπάρξει άμεση αντιμετώπισή της. Υπάρχουν τέσσερα είδη επιπεφυκίτιδας:
Η βακτηριακή, που παρουσιάζεται και στα δύο μάτια με κύριο σύμπτωμα την έκκριση μεγάλης ποσότητας κολλώδους βλέννας.
Η ιογενής, που προσβάλλει το ένα μόνο μάτι και προξενεί δάκρυα και έκκριση μικρής ποσότητας βλέννας.
Η αλλεργική, με κύρια συμπτώματα τα δάκρυα, τη φαγούρα, την ερυθρότητα και μερικές φορές καταρροή.
Η νεογνική οφθαλμία, που μπορεί να οδηγήσει και σε τύφλωση αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Τσούξιμο και κνησμός στα μάτια σε συνδυασμό με έκκριση κολλώδους βλέννας, που μπορεί να συνεπάγεται βακτηριακή επιπεφυκίτιδα.
Δάκρυα, διογκωμένος λεμφαδένας και έκκρισης λιγοστής βλέννας ως ενδείξεις ιογενούς επιπεφυκίτιδας.
Δάκρυα, κοκκινίλα και κνησμός στην περιοχή των ματιών που υποδηλώνουν αλλεργική επιπεφυκίτιδα.
ΕΝΗΜΕΡΩΣΤΕ ΑΜΕΣΑ ΤΟΝ ΓΙΑΤΡΟ ΣΑΣ ΟΤΑΝ...
Τραυματιστείτε στο μάτι, διότι μπορεί να προκύψει μόλυνση, ικανή να θέσει σε κίνδυνο την όρασή σας.
Φορώντας φακούς επαφής ερεθιστούν τα μάτια σας, διότι μπορεί να έχει μολυνθεί ο κερατοειδής.
Παρουσιαστεί ερυθρότητα στο μάτι, που επηρεάζει την όρασή σας και προκαλεί θολότητα, έντονο πόνο και εκκρίσεις κίτρινης ή πρασινωπής βλέννας.
Η επιπεφυκίτιδά σας υποτροπιάζει ή δεν παρουσιάζει βελτίωση μετά από μιας εβδομάδας θεραπεία.
Το νεογνό έχει ερεθισμένα μάτια χωρίς να δακρύζει. Η αντιμετώπιση πρέπει να είναι άμεση προκειμένου να αποφευχθούν μόνιμες βλάβες.
ΑΙΤΙΕΣ
Πολλές διαφορετικές αιτίες ερεθισμού του ματιού μπορούν να προκαλέσουν
επιπεφυκίτιδα. Οι πιο συχνές είναι: λοιμώξεις, αλλεργίες και περιβαλλοντικοί ερεθιστικοί παράγοντες. Πιο συγκεκριμένα η επιπεφυκίτιδα προκαλείται από ιούς, βακτήρια και άλλους μικροοργανισμούς.
Ιοί: αποτελούν συχνό αίτιο επιπεφυκίτιδας. Ορισμένοι προκαλούν τα
συνηθισμένα συμπτώματα κοινού κρυολογήματος, δηλαδή «κόκκινα μάτια»,
φαρυγγίτιδα και μύτη που τρέχει.
Βακτηριακές λοιμώξεις: λοιμώξεις, όπως αυτές από σταφυλόκοκκο ή στρεπτόκοκκο, προκαλούν κοκκίνισμα του ματιού που σχετίζεται με σημαντική ποσότητα πύου. Είναι πολύ μεταδοτικές και μπορούν να προξενήσουν μικροεπιδημίες, ιδίως στα παιδιά. Αντίθετα, ορισμένες βακτηριακές λοιμώξεις είναι πιο χρόνιες και μπορεί να παράγουν μικρές εκκρίσεις βλέννας ή και να μην εκκρίνουν καθόλου, με μόνη εξαίρεση τον σχηματισμό ήπιας κρούστας πάνω στα βλέφαρα το πρωί.
Αλλεργίες: συχνά, αιτία μπορεί να είναι η αλλεργική αντίδραση σε γύρη που κυκλοφορεί στον αέρα ή σωματίδια σκόνης που επικάθονται στον επιπεφυκότα. Οι αλλεργίες έχουν τη τάση να προκαλούν ένα είδος επιπεφυκίτιδας που παράγει
εκκρίσεις. Ορισμένοι τύποι αλλεργίας, όπως ο αλλεργικός κατάρρους προκαλούν
έντονη φαγούρα στα μάτια, ενώ άλλοι μπορεί μερικώς να προκαλέσουν χρόνιο
κοκκίνισμα.
Περιβαλλοντικοί ερεθιστικοί παράγοντες: σ’ αυτούς εντάσσεται καπνός ή οι
αναθυμιάσεις.
Κόπωση ματιού.
Στρες
Ελλιπής πρόσληψη θρεπτικών συστατικών.
Στην περίπτωση νεογνικής οφθαλμίας, η επιπεφυκίτιδα προκαλείται όταν οι πόροι δακρύων του νεογνού δεν έχουν ανοίξει εντελώς ή όταν αυτό έχει εκτεθεί σε βακτήρια κατά τον ερχομό του στη ζωή εξαιτίας της γονόρροιας ή των χλαμυδίων που μπορεί να έχει η μητέρα.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Οι θεραπείες της επιπεφυκίτιδας συνίστανται σε καθαρισμό των ματιών και αποτροπή επέκτασής της. Γενικά, η θεραπεία της μπορεί να λάβει χώρα στο σπίτι, όταν αυτή συνδέεται με κάποιου είδους αλλεργία, ή κρυολόγημα.
ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ
Όταν η επιπεφυκίτιδα δε συνδέεται με αλλεργία ή κρυολόγημα, συνίσταται επίσκεψη σε κάποιον οφθαλμίατρο. Για την αντιμετώπιση βακτηριακής επιπεφυκίτιδας χορηγείται κάποιο αντιβιοτικό είτε σε σταγόνες είτε σε κράμα. Για την αντιμετώπιση της αλλεργικής επιπεφυκίτιδας χορηγούνται αντισταμινικά ή στεροειδή, τα οποία (στεροειδή) δεν ενδείκνυνται στη θεραπεία της βακτηριακής ή ιογενούς επιπεφυκίτιδας.
ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ
Οι θεραπείες που προτείνει η εναλλακτική ιατρική αποσκοπούν στην ανακούφιση από τον ερεθισμό των ματιών και στη μείωση του κνησμού.
Ομοιοπαθητική: συνιστάται η πρόσληψη του Apis, το οποίο παρασκευάζεται από το δηλητήριο της μέλισσας και δρα αποτελεσματικά στην καταπολέμηση του τσουξίματος και του πρηξίματος των ματιών, του Argentum nitricum για την καταπολέμηση του τσουξίματος και της ερυθρότητας των ματιών ή της Pulsatilla για την καταπολέμηση της φαγούρας και των βλεννών.
Φυτοθεραπεία: συνιστώνται οι πλύσεις των ματιών με ευφρασία ή χαμομήλι σε συνδυασμό με νερό.
Ρεφλεξολογία: δουλέψτε στα κάτω άκρα και τα πλευρά τα σημεία εκείνα που αντιστοιχούν στα μάτια, τον αυχένα και τα νεφρά.
Υδροθεραπεία: συνιστάται σε πλύσεις του ματιού με αλατόνερο και εναλλαγή κρύας και ζεστής κομπρέσσας.
ΠΡΟΛΗΨΗ
Πλένετε συχνά τα χέρια σας και αποφεύγετε να αγγίζετε με αυτά τα μάτια σας.
Αλλάζετε τακτικά τις μαξιλαροθήκες.
Αποφεύγετε να χρησιμοποιείτε κοινές κομπρέσσες, πετσέτες ή χαρτομάντηλα.
Μην χρησιμοποιείτε ξένα καλλυντικά, κυρίως μολύβι ματιών και μάσκαρα.
Αλλάζετε τακτικά φακούς επαφής.
Αν το παιδί σας έχει επιπεφυκίτιδα κρατήστε το στο σπίτι για μερικές μέρες, διότι η νόσος είναι μεταδοτική.
