Ένζυμα είναι πρωτεϊνικές χημικές ενώσεις, που αποτελούνται από πολυμερή των αμινοξέων, οι οποίες δρουν ως καταλύτες στις χημικές αντιδράσεις που λαμβάνουν χώρα στον μεταβολισμό των οργανισμών, γι’ αυτό λέγονται και αλλιώς βιοκαταλύτες. Σχεδόν όλες οι χημικές αντιδράσεις στα κύτταρα απαιτούν τη ρυθμιστική δράση των ενζύμων. Δίχως τα ένζυμα ο ανθρώπινος οργανισμός θα ήταν αδύνατο να απορροφήσει τα θρεπτικά στοιχεία των τροφών.
Ένζυμα παράγουν το πάγκρεας, το στομάχι, το λεπτό έντερο, οι σιελογόνοι αδένες . Χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: τα μεταβολικά ένζυμα, τα πεπτικά ένζυμα και τα ένζυμα των τροφών.
Χάρη στα μεταβολικά ένζυμα επιτυγχάνεται η καλύτερη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, η αντιμετώπιση των φλεγμονών στο σώμα, η δημιουργία νέων οστών, μυών, νεύρων και αδένων, η σωστή λειτουργία του κυκλοφορικού συστήματος, του καρδιακού, του λεμφικού, η λειτουργία των οργάνων αποτοξίνωσης του σώματος (συκώτι, έντερο, νεφρά, πνεύμονες) και άλλες πολλές λειτουργίες του σώματος, που χωρίς τη συμμετοχή των μεταβολικών ενζύμων θα ήταν αδύνατο να συμβούν.
Το αξιοπερίεργο είναι ότι όσο περισσότερα μεταβολικά ένζυμα χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια της ζωής μας, τόσο λιγότερα χρόνια θα ζήσουμε. Και αυτό επισήμανε και ο Edward Howell, πρωτοπόρος ερευνητής στον τομέα των ενζύμων, ενώ το αντίστροφο, καταφέρνοντας κατά τη διάρκεια της ζωής μας να χρησιμοποιούμε όσο γίνεται λιγότερο τα μεταβολικά ένζυμα, θα έχουμε μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. Και πώς θα συμβεί αυτό;
Όλοι οι ερευνητές των ενζύμων καταλήγουν ότι η κατανάλωση ωμών τροφών είναι η ιδανική, ώστε να μην εξαντλούνται τα μεταβολικά ένζυμα, κάτι που συμβαίνει με την κατανάλωση μαγειρεμένων φαγητών. Σε πολλές έρευνες που έγιναν σε ζώα, οι ερευνητές κατέληξαν ότι αυτά που τρέφονται με μαγειρεμένες, επεξεργασμένες τροφές εμφανίζουν σοβαρές ασθένειες, όπως και ο άνθρωπος, σε σχέση με τα ζώα που τρέφονται με ωμές- φυσικές τροφές.
Τα πεπτικά ένζυμα χωρίζονται σε κατηγορίες ανάλογα με τις ουσίες που διασπούν.
Αυτά είναι τα ένζυμα αμυλάσης για τη διάσπαση των υδατανθράκων, τα ένζυμα πρωτεάσης, για τη διάσπαση των πρωτεϊνών, τα ένζυμα λιπάσης για τα λίπη, τα ένζυμα λακτάσης για τη λακτόζη, τα ένζυμα κελλυλάσης που διασπούν τις ίνες, τα ένζυμα σακχαρόζης ( η σακχαρόζη είναι δισακζαρίτης που με την υδρόλυσή της παράγει δύο μόρια, ένα γλυκόζης και ένα φρουκτόζης) , μαλτάσης ( διασπά τον δισακχαρίτη μαλτόζη σε δύο μόρια γλυκόζης) και φυτάσης (η φυτάση διασπά το άπεπτο φυτικό οξύ των δημητριακών και των ελαιούχων καρπών).
Υπάρχουν τρόφιμα που τα ένζυμα χρειάζονται λιγότερο κόπο για να τα διασπάσουν και ο λόγος είναι ότι ήδη περιέχουν τα απαραίτητα ένζυμα για την πέψη τους, όπως όλα τα ωμά λαχανικά, και φρούτα αλλά και τρόφιμα πλούσια σε ένζυμα, όπως το ελαιόλαδο, το λάδι καρύδας, το μέλι, η γύρη ανθέων, ο ανανάς το αβοκάντο οι αποξηραμένοι χουρμάδες, τροφές που έχουν υποστεί ζύμωση όπως το κεφίρ, το ξυνολάχανο κλπ.
Ας ακολουθήσουμε όλη τη διαδικασία λειτουργίας των πεπτικών αυτών ενζύμων στον ανθρώπινο οργανισμό, για να γίνει πιο κατανοητό.
Από τη στιγμή που η τροφή εισέλθει στο στόμα, ξεκινούν τα ένζυμα αμυλάσης που βρίσκονται στο σάλιο, να βοηθούν τη διάσπαση- πέψη των υδατανθράκων. Όσο πιο αργά και καλά μασάμε, ώστε η τροφή να αλέθεται ικανοποιητικά, βοηθάμε τα ένζυμα αμυλάσης να επιτελέσουν τον σκοπό τους.
Μετά η αλεσμένη τροφή κατεβαίνει στο στομάχι. Τότε αναλαμβάνουν τα ένζυμα πρωτεάσης, που είναι υπεύθυνα για τη διάσπαση των πρωτεϊνών. Ακολούθως οι τροφές πηγαίνουν στο λεπτό έντερο και τα λίπη διασπώνται από τα ένζυμα λιπάσης. Όταν οι τροφές έχουν μετατραπεί σε θρεπτικά συστατικά, εισέρχονται στο αίμα.
Όταν τώρα η τροφή είναι μαγειρεμένη ή επεξεργασμένη, που σημαίνει ότι είναι ελλιπής σε ένζυμα που βοηθούν τη διάσπαση αυτής (της τροφής), σχηματίζονται φλεγμονές, τρυπούν τα τοιχώματα του εντέρου, περνούν στο αίμα και δημιουργούν παθήσεις στον οργανισμό. Χαρακτηριστικό είναι ότι τα ένζυμα των τροφών που βοηθούν και αυτά στην πεπτική διαδικασία, σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες (άνω των 48 βαθμών Κελσίου) ή καταστρέφονται ή δεν μπορούν να επιτελέσουν το έργο τους. Δηλαδή το μαγείρεμα των τροφών καταστρέφει τα ίδια τα ένζυμα που περιέχονται σε αυτές.
Όταν η διατροφή μας είναι φτωχή σε ένζυμα, το σώμα για να προστατευθεί παράγει το ίδιο μεταβολικά ένζυμα, τα οποία στη συνέχεια παράγουν αναγκαστικά πεπτικά ένζυμα που χρειάζονται για την πέψη και τη διάσπαση των τροφών. Έτσι, όμως τα μεταβολικά ένζυμα που, όπως είπαμε και παραπάνω, είναι αυτά που καθορίζουν την ποιότητα και τη διάρκεια της ζωής μας και που είναι τα πιο πολύτιμα, αντί να τα διατηρήσουμε, τα «σπαταλάμε». Συνοψίζοντας μπορούμε να πούμε ότι είναι μεγάλη πολυτέλεια για την υγεία μας να σπαταλάμε τα μεταβολικά ένζυμα, διότι έτσι «κόβουμε» χρόνια από την ζωή μας.
Πάρτε παράδειγμα το συκώτι που είναι ένα από τα πιο σημαντικά όργανα του σώματος. Όταν η διατροφή μας είναι φτωχή σε ένζυμα και κυριαρχείται από κακά λίπη και επεξεργασμένες τροφές, αντί να ασχοληθεί με άλλες λειτουργικές ανάγκες του οργανισμού, σπαταλάει το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειάς του, προσπαθώντας να τις επεξεργαστεί, με μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα τα κύτταρα του συκωτιού να αργοπεθαίνουν.
Πολλοί επιστήμονες έχουν χρησιμοποιήσει και τα ένζυμα ως πρόληψη και καταπολέμηση ασθενειών. Ο Dr. Nicolas Gonzalez χρησιμοποιούσε τα παγκρεατικά ένζυμα στη θεραπεία του καρκίνου, ενώ τα συγκεκριμένα ένζυμα συστήνονται όχι μόνο ως θεραπεία αλλά και ως πρόληψη κατά της εμφάνισης του καρκίνου και όχι μόνο, μιας και μπορούν να επιδράσουν καταλυτικά και σε άλλα όργανα του σώματος.
Στη φύση τα ζώα παίρνουν τα ένζυμά τους από τα ίδια τα ωμά τρόφιμα. Και ενώ τα ζώα, ζώντας στο φυσικό τους περιβάλλον σπάνια αρρωσταίνουν, ο άνθρωπος με μία μη φυσική επεξεργασμένη διατροφή, απονεκρωμένη από ένζυμα, βιταμίνες, μέταλλα, για μία ολόκληρη ζωή, καταλήγει να λιμοκτονεί από έλλειψη θρεπτικών ουσιών. Είναι αυτό που πολλοί ολιστικοί γιατροί ονομάζουν «υποσιτισμό των ευπόρων». Ένα συνεχές φαγοπότι με παραπάνω θερμίδες απ’ όσες πραγματικά χρειαζόμαστε και με τρόφιμα fast food, υδρογονωμένα λίπη και έλαια, γλυκαντικά, ζάχαρη που μας κάνει να πεινάμε συνέχεια, χωρίς όμως να χτίζουμε υγεία και μακροζωία.
Το καλύτερο λοιπόν που θα μπορούσαμε να κάνουμε για να έχουμε υγεία και μακροζωία είναι να καταπολεμήσουμε το χρόνιο stress, να αποφεύγουμε το αλκοόλ και τη ζάχαρη, να καταναλώνουμε όσο μπορούμε περισσότερο ωμές τροφές να αποφεύγουμε τις επεξεργασμένες να νηστεύουμε (η διαλειμματική νηστεία είναι μια καλή επιλογή) αλλά και η αφαγία για μικρά χρονικά διαστήματα είναι από τους παράγοντες που αποτρέπουν τη φθορά των ενζύμων.
Βιβλιογραφία:
-Enzyme Nutrition, Dr. Edward Howell
-Pottenger's Cats: A Study in Nutrition Paperback – June 1, 2012, Francis Marion Pottenger Jr.
- Fit for Life, Harvey Diamond, Marilyn Diamond
-Conquering Cancer: Volume One 50 Pancreatic and Breast Cancer Patients on the Gonzalez Nutritional Protocol– September 29, 2016, Nicholas J. Gonzalez MD
- Making Sense of Digestive Enzymes: ProThera, Wolfson D, Olmstead S, Meiss D, Ralston J., Inc, 2008.
-Το βιβλίο της Αντιγήρανσης, Παναγιώτης Μυλωνάς, Εκδόσεις I write
-Greenberg RE, Holt PR. Influence of aging upon pancreatic digestive enzymes. Dig Dis Sci. 1986 Sep;31(9):970-7.
Από την Επιστημονική ομάδα του Υγεία Ευεξία