Η ψωρίαση είναι μία συχνή, χρόνια δερματοπάθεια που πολλές φορές υποτροπιάζει και θεραπεύεται δύσκολα. Κύριο χαρακτηριστικό της είναι οι ερυθηματώδεις κηλίδες και πλάκες, οι οποίες καλύπτονται από αργυρόχρωμα λέπια και οι οποίες αναπτύσσονται κυρίως στα γόνατα, στους αγκώνες και στο τριχωτό του κεφαλιού. Ωστόσο, υπάρχει και ψωρίαση που αναπτύσσεται μόνο στα άνω και κάτω άκρα, γνωστή ως παλαμιαία και πελματιαία ψωρίαση αντίστοιχα, η οποία είναι όμως πιο επώδυνη και συνοδεύεται από εκκρίσεις υγρών και φουσκάλες. Σε περίπτωση, τέλος που η ψωρίαση προσβάλλει τις αρθρώσεις, τότε μιλάμε για ψωριασική αρθρίτιδα.
Η ψωρίαση δεν είναι μεταδοτική ασθένεια, προσβάλλει περίπου το 2 % περίπου του πληθυσμού και είναι γνωστό ότι είναι κληρονομική νόσος. Πιο ευάλωτα φαίνεται να είναι τα άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα και ηλικία 10-40 ετών, ενώ σε άτομα με γενετική προδιάθεση παίζουν ρόλο στην εμφάνιση της ψωρίασης και εξωτερικοί παράγοντες όπως τραυματισμός του δέρματος, τοπικές μολύνσεις, λοιμώξεις, παθήσεις του δέρματος, στρες και διάφοροι φαρμακευτικοί παράγοντες.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
•Σημεία που ξεχωρίζουν από το υπόλοιπο δέρμα, τα οποία έχουν ροζ χρώμα και λευκά λέπια. Συνήθως εντοπίζονται στο τριχωτό του κεφαλιού, στα γόνατα και στους αγκώνες και συνοδεύονται από έντονη φαγούρα.
•Διαφορετική υφή και μορφή των χεριών των άνω και κάτω άκρων, η οποία χαρακτηρίζεται από βαθουλώματα, αλλαγή χρώματος και πάχυνση των νυχιών. Σε περίπτωση ψωρίασης μάλιστα, δεν αποκλείεται και αποχωρισμός τους από το δέρμα που βρίσκεται από κάτω.
•Παλαμιαία και πελματιαία ψωρίαση: χαρακτηρίζεται από κοκκινωπό δέρμα με σκασίματα και απολέπιση στις παλάμες και στα πέλματα αντίστοιχα. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, τα συμπτώματα αυτά συνοδεύονται από εκκρίσεις υγρού, οι οποίες αυξάνουν τον πόνο κατά την κίνηση.
ΕΝΗΜΕΡΩΣΤΕ ΑΜΕΣΑ ΤΟ ΓΙΑΤΡΟ ΣΑΣ ΟΤΑΝ…
•Η ψωρίασή σας χειροτερέψει έπειτα από διακοπή της θεραπείας με κορτιζόνη.
•Η ψωρίαση δεν ανταποκρίνεται σε καμία φαρμακευτική αγωγή.
ΑΙΤΙΕΣ
Η ψωρίαση οφείλεται σε μία διαταραχή του ανοσοποιητικού συστήματος, η οποία εκδηλώνεται στο δέρμα ή και στις αρθρώσεις. Λόγω αυτής της διαταραχής, το ανοσοποιητικό σύστημα μεταδίδει λανθασμένα μηνύματα, τα οποία αυξάνουν τη συχνότητα πολλαπλασιασμού των κερατινοκυττάρων της επιδερμίδας, από το συνηθισμένο και φυσιολογικό διάστημα των 28 ημερών σε 3-4 μέρες. Έτσι, στην επιφάνεια του δέρματος συγκεντρώνονται περισσότερα κερατινοκύτταρα, τα οποία δημιουργούν «πλάκες» που είναι ερυθρές και παχιές, οι οποίες καλύπτονται από τα χαρακτηριστικά λέπια.
Αν και δεν γνωρίζουμε τα ακριβή αίτια της νόσου, μια σειρά από παράγοντες έχουν συσχετιστεί με την εμφάνισή της. Πιο ευάλωτα είναι, όπως προαναφέρθηκε, τα άτομα που έχουν κάποια κληρονομική προδιάθεση. Επίσης, ορισμένα φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν την νόσο. Τέτοια είναι ορισμένα αντιϋπερτασικά, τα αντιφλεγμονώδη, το λίθιο, τα ανθελονοσιακά, η κορτιζόνη - ιδίως όταν διακόπτεται απότομα, αλλά και το αλκοόλ. Πολλές φορές εμφανίζεται ή επιδεινώνεται μετά από μία στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα ή αμυγδαλίτιδα, ενώ έχει αποδειχθεί ότι επιδεινώνεται από το συναισθηματικό στρες ή την ύπαρξη κάποιας στρεπτοκοκκικής λοίμωξης. Έρευνες έχουν δείξει ότι περίπου το 80% των πασχόντων έχουν υποστεί κρίσεις από αλλαγή εργασίας ή θάνατο κάποιου οικείου τους προσώπου, γεγονός που συμβάλλει στην ανάπτυξη ψωρίασης. Τέλος, στους παράγοντες που επιδεινώνουν την ψωρίαση εντάσσεται το αλκοόλ και η διατροφή που είναι πλούσια σε πρωτεΐνες και φτωχή σε ίνες.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η θεραπεία της ψωρίασης αν και είναι γενικά αδύνατη, μπορεί να βασιστεί στη θεραπεία που ενδείκνυται σε περιπτώσεις δερματίτιδας ή σε φωτοθεραπεία και αποσκοπεί στην αντιμετώπιση της φλεγμονής και στην απομάκρυνση των λεπιών.
ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ
•Κορτικοστεροειδή: τις περισσότερες φορές χρησιμοποιούνται σε μορφή αλοιφής, κρέμας ή λοσιόν, εκτός από τις περιπτώσεις όπου η ψωρίαση εντοπίζεται στο πρόσωπο και στη περιοχή των γεννητικών οργάνων. Τα αποτελέσματα είναι ικανοποιητικά αλλά προσωρινά και πρέπει να λάβετε υπόψη σας ότι δεν πρέπει να διακόπτονται απότομα διότι έτσι μπορεί να επιδεινωθεί η κατάσταση.
•Καψαικίνη: αποτελεί συστατικό του καγιέν και υπάρχει σε μορφή αλοιφής. Προσέξτε, όμως να τη χρησιμοποιήσετε με τον σωστό τρόπο, διότι διαφορετικά μπορεί να προκαλέσει έγκαυμα.
•Βιταμίνη D: είναι χρήσιμη όταν χρησιμοποιείται σε μορφή κρέμας (calcipotriene). Διαφορετικά, ως συμπλήρωμα διατροφής δε βοηθά στη θεραπεία της ψωρίασης.
•Σαλικυλικό οξύ: χρησιμοποιείται ως κρέμα, λοσιόν, σαπούνι ή σαμπουάν και συμβάλλει στην απομάκρυνση των λεπιών.
•Ρετινοειδή: πρόκειται για συνθετικά παράγωγα της βιταμίνης Α, τα οποία χρησιμοποιούνται και για την αντιμετώπιση της ακμής. Καλό είναι να αποφεύγεται η χρήση τους από γυναίκες που βρίσκονται σε κατάσταση εγκυμοσύνης, διότι συνδέονται με τερατογενέσεις.
•Πίσσα: χρησιμοποιείται εδώ και πάρα πολλά χρόνια με θετικά αποτελέσματα Σήμερα κυκλοφορούν φιλικές μορφές της σε κρέμα, λοσιόν, γαλάκτωμα και σαμπουάν.
•Ανθραλίνη: πρόκειται για ένα παλιό φάρμακο που είναι αποτελεσματικό στις δύσκολες ψωριασικές πλάκες, με κύρια παρενέργεια τον ερεθισμό της περιοχής.
ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ
Σε περίπτωση που οι συμβατικές μέθοδοι δεν αποφέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα, μπορείτε να εφαρμόσετε κάποια από τις ακόλουθες εναλλακτικές μεθόδους:
•Φυτοθεραπεία: μπορείτε να δοκιμάσετε ρίζα από λάππα, ταραξάκο ή μαχόνια σε μορφή ροφήματος, έλαιο νυχτολούλουδου για αντιμετώπιση της φαγούρας και κορτικοστεροειδή, τα οποία πρέπει να αποφεύγονται σε περίπτωση που έχετε υψηλή χοληστερόλη ή βρίσκεστε σε κατάσταση εγκυμοσύνης. Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε λινέλαιο και έλαιο από μπόραγκο ή συνδυασμό βαμμάτων από λάππα, σκουτελάρια, ρούμεξ και γάλλιο. Τέλος, μπορείτε να αντικαταστήσετε το σαμπουάν πίσσας με υγρό από ξερό δενδρολίβανο και φασκόμηλο.
•Αρωματοθεραπεία: μπορείτε αντί σαμπουάν πίσσας, να χρησιμοποιήσετε κάποιο μίγμα, το οποίο θα φτιάξετε ανακατεύοντας έλαιο από ξύλο κέδρου, ελαιόλαδο και άρκευθο ή λεμόνι. Απλώστε το μίγμα στο τριχωτό του κεφαλιού, αφήστε το να δράσει για μία ολόκληρη νύχτα και το επόμενο πρωί λουστείτε και ξεπλύντε καλά.
•Φωτοχημειοθεραπεία (PUVA): κρίνεται αποτελεσματική στο 85-90% των περιπτώσεων και κατά τη διάρκειά της ο ασθενής λαμβάνει κάποια φάρμακα που ονομάζονται ψωραλένια, τα οποία ευαισθητοποιούν την επιδερμίδα και μετά από δύο ώρες εκτίθεται σε συγκεκριμένη ποσότητα υπεριώδους ακτινοβολίας UVA πάντα υπό την επίβλεψη κάποιου δερματολόγου. Οι παρενέργειες της μεθόδου αυτής περιλαμβάνουν βλάβες στα μάτια, φωτογήρανση της επιδερμίδας και αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του δέρματος.
•Ομοιοπαθητική: ανάλογα με το οικογενειακό ιστορικό σας, τα συμπτώματα και την ιδιοσυγκρασία σας, ο ομοιοπαθητικός γιατρός θα επιλέξει το πιο κατάλληλο για την περίπτωσή σας φάρμακο, το οποίο είναι συνήθως το Sulphur, το Graphites, το Lycopodium και το Arsenicum album.
•Κλιματοθεραπεία: υπάρχει η άποψη ότι ορισμένες κλιματολογικές συνθήκες ευνοούν τη θεραπεία της ψωρίασης και αυτές έγκεινται στην καλοκαιρία και την ηλιοφάνεια. Σε ορισμένες μάλιστα περιοχές, όπως είναι η Νεκρά Θάλασσα και το Ισραήλ, προσφέρονται εξειδικευμένες θεραπείες για την αντιμετώπιση της συγκεκριμένης πάθησης.
•Ψυχοσωματική ιατρική: το άγχος συχνά αντανακλά στο δέρμα. Για το λόγο αυτό υπάρχουν διάφορες μέθοδοι που αποσκοπούν στην απομάκρυνσή του και αυτές συνίστανται στην θεραπευτική ύπνωση, στον θεραπευτικό οραματισμό, στη βιοανάδραση, στην ψυχοθεραπεία και σε διάφορες τεχνικές χαλάρωσης. Εναλλακτικά, μπορείτε να πάτε έναν περίπατο ή να δοκιμάσετε τεχνικές αυτοϋπνωσης.
•Διατροφή: φροντίστε η διατροφή σας να είναι πλούσια σε ιχθυέλαιο, το οποίο έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε εικοσαπεντανοϊκό οξύ (ΕΡΑ) και είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό στην αντιμετώπιση της φαγούρας ή μουρουνέλαιο. Καλό είναι επίσης να προτιμήσετε τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Α, Ε και Β (κυρίως Β1 και Β5). Αποφύγετε τα εσπεριδοειδή και τα λιπαρά κρέατα και καταναλώστε άφοβα ψάρι και ωμά λαχανικά.
Πώς να αντιμετωπίσετε την ψωρίαση στο σπίτι
•Κάντε ζεστά μπάνια και στη συνέχεια εφαρμόζετε αλοιφή στην πάσχουσα περιοχή. Μπορείτε για το σκοπό αυτό να χρησιμοποιείτε βαζελίνη ή φυτικό βούτυρο, κρέμα με κορτικοστεροειδή ή αλοιφή με σαλικυλικό οξύ.
•Εάν η ψωρίαση εντοπίζεται στο τριχωτό του κεφαλιού, χρησιμοποιήστε σαμπουάν με πίσσα ή με μίγμα ελαίων από κεδρόξυλο και άρκευθο ή λεμόνι και ξεπλύνετε με διάλυμα φασκόμηλου και δενδρολίβανου.
•Κάντε ηλιοθεραπεία εκθέτοντας κυρίως τις περιοχές που πάσχουν και προφυλάσσοντας τις υπόλοιπες με αντηλιακό.
•Εντάξτε στο πρόγραμμά σας τις τεχνικές χαλάρωσης, προκειμένου να απομακρύνετε το στρες από τη ζωή σας.
