Κόμμα Για Τα Ζώα, Συνέντευξη Με Τον Ιδρυτή

Συνέντευξη του Νίκου Ράπτη, ιδρυτή του Κόμματος για τα ζώα, στον Αλέξανδρο Λαλάκο.

O Νίκος Ράπτης μεγάλωσε στην Αθήνα. Είναι εκπαιδευτικός και ψυχολόγος. Σήμερα διευθύνει έναν μεγάλο ιδιωτικό εκπαιδευτικό οργανισμό. Έχει εργασθεί ως συνεργάτης ευρωβουλευτών, ως διδάσκων στα Πανεπιστήμια Αιγαίου και Θεσσαλίας κ.α.

Από τη δεκαετία του 1990 συμμετείχε σε διάφορες οικολογικές κινήσεις και κινήματα. Εξελέγη πολλές φορές μέλος πανελλαδικών οργάνων σε οικολογικά κόμματα. Το 2012 ήταν ένας από τους ελάχιστους εκπροσώπους της πολιτικής οικολογίας που συμμετείχαν στην «Κίνηση των 58» για τη σύγκληση της προοδευτικής παράταξης. Από το 2004 έως το 2014 διαχειριζόταν την ιστοσελίδα «προοδευτική πολιτική» (ppol.gr) για την οποία μετέφρασε πάνω από δυόμισι χιλιάδες άρθρα. Αρθρογραφεί τακτικά. Το 2000 εξεδόθη το βιβλίο του Περιβαλλοντική Αγωγή και Εκπαίδευση και το 2020 η Πολιτική Φιλοζωία (Εκδόσεις Μεταίχμιο). Από το 2016 ενδιαφέρεται έντονα για την πολιτική έκφραση της φιλοζωίας στην Ελλάδα. Είναι μέλος του Συντονιστικού του ελληνικού Κόμματος για τα Ζώα. Είναι νυμφευμένος με την καθηγήτρια χορού Μαρία Δαλαμάγκα.

Γιατί «Κόμμα για τα Ζώα;»

Η εμφάνιση κομμάτων της Πολιτικής Φιλοζωίας είναι το πρώτο αυθεντικό πολιτικό φαινόμενο του αιώνα μας. Σημείο εκκίνησης είναι η σημασία που έχει η στάση μας απέναντι στα ζώα για όλα τα μεγάλα προβλήματα της ανθρωπότητας (τη βιωσιμότητα, την Κλιματική Κρίση, τη μείωση της Βιοποικιλότητας). Στην κοίτη τους συναντώνται η παραδοσιακή «φιλοζωία», το φυτοφαγικό κίνημα και μια εκδοχή ριζοσπαστικής οικολογίας.

Τι εννοείτε με τον όρο Πολιτική Φιλοζωία;

 Η επιστημονική και κοινωνική εξέλιξη οδηγεί στον μετασχηματισμό της παραδοσιακής φιλοζωίας (ιδίως της αγάπης για τα ζώα συντροφιάς) σε μια πιο ολιστική αντίληψη για τα άλλα ζώα, που συμπεριλαμβάνει φυσιολογικά την πολιτική της έκφραση.

Ποια είναι η βασική στόχευση των Κομμάτων για τα Ζώα;

Η απελευθέρωση των ζώων από τις ανθρώπινες ανάγκες, η φυτοφαγική μετάβαση και ο οικολογικός μετασχηματισμός των κοινωνιών μας.

Υπάρχουν αντίστοιχα κόμματα -πρωτοβουλίες στην Ευρώπη;

Υπάρχουν σε ολόκληρο τον κόσμο. Στην κοινή μας οικογένεια είμαστε είκοσι κόμματα, από τα οποία δεκατρία δραστηριοποιούνται σε κράτη-μέλη της ΕΕ. Η πλειοψηφία ανάμεσά τους έχει εκλέξει εκπροσώπους, σε ευρωπαϊκό, εθνικό ή τοπικό επίπεδο.

Γιατί είναι σημαντικό να αλλάξει η σχέση του ανθρώπου με τα ζώα; 

Η εξωφρενική μεγέθυνση της κτηνοτροφίας τις τελευταίες δύο γενιές έχει αλλάξει τα δεδομένα. Δείτε ας πούμε την Κλιματική Κρίση. Εάν επικρατούσε η φυτοφαγία, θα απελευθερώνονταν 40 εκατομμύρια km2 που σήμερα αφιερώνονται στην παραγωγή ζωοτοροφών ή τη βόσκηση, ενώ θα αυξανόταν η διατροφική ασφάλεια (η παραγωγικότητα της φυτικής παραγωγής σε θερμίδες είναι είκοσι δύο φορές (2.200%) μεγαλύτερη από εκείνη της ζωικής! Εάν αφήναμε τη φύση να ανακαταλάβει αυτή την έκταση (που είναι όσο όλη η Αμερική, από τον Βερίγγειο Πορθμό έως τη Γη του Πυρός) η βλάστηση θα απορροφούσε τόσο CO2 που η Κλιματική Κρίση θα εξέλειπε. Ακόμα όμως και με τον πιο συντηρητικό υπολογισμό, των ρύπων που ελκύονται στατικά, από τον κύκλο παραγωγής-κατανάλωσης των ζωικών προϊόντων, η κτηνοτροφία είναι ο δεύτερος μεγάλος πυλώνας της Κλιματικής Κρίσης μετά τα ορυκτά καύσιμα. Για να βρούμε βοσκοτόπια και χωράφια για να καλλιεργήσουμε σόγια και άλλες ζωοτροφές εισβάλλουμε στους βιοτόπους και τα οικοσυστήματα της άγριας ζωής και εξαφανίζουμε τα είδη με ρυθμό ταχύτερο εδώ και 66… εκατομμύρια χρόνια. Όσο για τη βιωσιμότητα και την εξάντληση των φυσικών πόρων, οι απαιτήσεις της κτηνοτροφίας σε νερό, εδάφη, τρόφιμα κ.λπ είναι πέραν πάσης φαντασίας. Η ιδέα να ταΐζουμε ζώα για να τα φάμε εμείς είναι παράλογη οικολογικά, ηθικά, υγειονομικά κ.ο.κ..

Φιλόζωος = vegan;

Ολοένα και περισσότερο. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να βιωθεί η αντίφαση του να τρως όποιον αγαπάς! Πολιτικά μιλώντας όμως, μας ενδιαφέρει η απελευθέρωση των ζώων, όχι ποιοι θα τα απελευθερώσουν!

«Καθορισμός τιμής των προϊόντων με βάση το κλιματικό τους αποτύπωμα». Εξηγήστε μας τι σημαίνει αυτό.

 Ξέρουμε πως οι θερμοκηπικοί ρύποι έχουν μια τιμή -που την πληρώνει το κοινωνικό σύνολο και οι επόμενες γενιές, με τη μορφή ζημιάς από την Κλιματική Κρίση. Ξέρουμε πως αυτή η τιμή κυμαίνεται ανάμεσα στα 100€ και στα 500€ o τόνος CO2e. Ξέρουμε πόσο CO2 ελκύεται για την παραγωγή των ζωικών προϊόντων. Ξέρουμε άρα πως σήμερα όσοι καταναλώνουν ζωικά προϊόντα πληρώνουν ένα μικρό τμήμα της πραγματικής τιμής τους (από 90% στα αυγά έως… 13% στο αρνίσιο κρέας). Τον υπόλοιπο λογαριασμό τον στέλνουν σε όσους δεν τρώνε το φαΐ τους, και μάλιστα στους πιο φτωχούς και μάλιστα στα παιδιά και στα εγγόνια τους! Η δίκαιη τιμολόγηση όλων των τροφίμων δεν μπορεί να λείπει από τις κλιματικές πολιτικές που χαράσσουν οι κυβερνήσεις ή από τη φορολόγηση του άνθρακα, που μετατρέπεται σιγά σιγά σε οικονομικό θέσφατο.

Ο Πολ Μακάρτνεϊ είχε πει «Αν οι τοίχοι των σφαγείων ήταν διαφανείς, θα ήμασταν όλοι φυτοφάγοι».

Την ίδια στιγμή που η επιστήμη αποκαλύπτει πως όλα τα ζώα είναι ενσυναίσθητα πλάσματα, την ίδια στιγμή που η ευαισθητοποίηση γύρω από αυτά τα θέματα κερδίζει έδαφος, την ίδια στιγμή που στα νομικά μας συστήματα συμπεριλαμβάνονται ολοένα και περισσότερες φιλοζωικές διατάξεις, σκοτώνουμε με τρόπο πιο συστηματικό, βάναυσο και μαζικό από ότι οποτεδήποτε στην ιστορία εβδομήντα δισεκατομμύρια ζώα στεριάς (και μερικά τρισεκατομμύρια θαλασσινά πλάσματα), για να τα φάμε. Αυτή είναι μια μεγάλη αντίφαση που δεν μπορεί να επιλυθεί πια με συσκότιση του τι συμβαίνει στη βιομηχανική κτηνοτροφία, ούτε βέβαια με εκβαρβαρισμό των ανθρώπων. Η συμπόνια θα επικρατήσει της συνήθειας και της κοιλιοδουλείας.  

Πώς θα μπορούσαν οι σημερινές άκρως κρεατοφαγικές δυτικές κοινωνίες να αλλάξουν προσανατολισμό; 

Να πούμε πως στη Δύση η κρεατοφαγία ήδη μειώνεται. Αλλά η φυτοφαγική μετάβαση θα επικρατήσει λόγω της δίκαιης τιμολόγησης όλων των τροφίμων, της αποκάλυψης όσων τερατωδών συμβαίνουν στις κτηνοτροφικές βιομηχανίες, τη νομικής κάλυψης των παραγωγικών ζώων και της άγριας ζωής και της τελειοποίησης των φυτικών υποκατάστατων των ζωικών προϊόντων ή/και του καλλιεργημένου κρέατος. Η κτηνοτροφία δεν έχει μέλλον.

Τα τελευταία χρόνια μπορούμε να μιλάμε επίσημα για δικαιώματα των ζώων. Σε τι επίπεδο βρισκόμαστε στην Ελλάδα; Ποια βήματα πρέπει να γίνουν ακόμα; 

Νομικά είμαστε στο ίδιο πάνω-κάτω επίπεδο με τις άλλες δυτικές χώρες. Υστερούμε στην εφαρμογή των νόμων, όπως συμβαίνει σε πολλούς τομείς της δημόσιας ζωής. Ξεχωρίζουμε για την εμμονή με την μεγέθυνση της… γουνοποιίας (!) Οι κυνηγοί έχουν επιβάλει εαυτόν ως προνομιακό συνομιλητή όλων των κυβερνήσεων, αν και η πραγματική τους επιρροή βαίνει μειούμενη.

Ο κορωνοϊός συσχετίζεται με τη διαντίδραση του ανθρώπου με τα ζώα;

Τρεις στις τέσσερις νέες ασθένειες είναι ζωονόσοι που περνούν κάποια στιγμή στον άνθρωπο. Υπάρχουν εκεί έξω -στους βιοτόπους της άγριας ζωής- εκατοντάδες χιλιάδες ιοί που μας περιμένουν να συναντηθούμε και οι περισσότεροι μπορεί να προκαλέσουν πανδημίες πολύ χειρότερες από τον SARS-Cov-2. Ο ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτιέρες δεν χρησιμοποίησε τυχαία τον όρο "αυτοκτονικός" για το πώς φερόμαστε στη φύση. Η κατανάλωση ζωικών προϊόντων συμβάλλει επίσης στην παχυσαρκία και στην καρκινογένεση. Καθώς τέλος το 70% των αντιβιοτικών καταναλώνεται από ζώα φάρμας, εκεί, στην κτηνοτροφία, επωάζονται τα πολυανθεκτικά μικρόβια που σκοτώνουν εκατομμύρια κάθε χρόνο. Ο περιορισμός της κτηνοτροφίας είναι όρος εκ των ων ουκ άνευ για καλή δημόσια υγεία.

Τελευταία ερώτηση: Για να συμμετέχει κάποιος στο κόμμα για τα ζώα θα πρέπει να έχει συγκεκριμένη πολιτική κοσμοθεώρηση; Επίσης στο κάλεσμα των οικολογικών κινημάτων για εκλογική σύμπραξη αρνηθήκατε. Πιστεύετε ότι δεν σας εκφράζουν;

 Όπως σε όλα τα κόμματα, ο πολίτης που θέλει να δουλέψει μαζί μας χρειάζεται να αποδέχεται το καταστατικό μας, που είναι διαθέσιμο στο διαδίκτυο, στο www.animalpolitics.gr.

Εμείς δεν είμαστε Πράσινοι. Στο όνομα της πολιτικής πολυθεματικότητας και της προσπάθειας να συγκυβερνούν, οι Πράσινοι διαρκώς υποβαθμίζουν το περιβάλλον στην ατζέντα τους και μετατρέπονται σε μια ελαφρώς οικολογίζουσα κεντροαριστερά, κάτι που δεν απαντά επουδενί στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε ως Ελλάδα, Ευρώπη ή Πλανήτης. Πολιτική είναι οι ιεραρχήσεις που κάνεις, όχι τα συνθήματα που αναμασάς. Οι Έλληνες Πράσινοι μάλιστα, συγκυβέρνησαν πρόσφατα -και έβαλαν την υπογραφή τους στις εξορύξεις στο Αιγαίο, στην αναβάθμιση των κυνηγών και της γουνοποιίας, φυσικά στις επιδοτήσεις στην κτηνοτροφία κ.ο.κ. Τι ντροπή!

Εμείς, η Πολιτική Φιλοζωία, είμαστε κάτι πολύ ευρύτερο και στοχευμένο. Στόχος μας είναι να είμαστε στα πολιτικά fora η φωνή όσων δεν έχουν φωνή -των ζώων, της φύσης και των επόμενων γενιών. Επιζητούμε την εκπροσώπηση στα κέντρα λήψης αποφάσεων, αλλά όχι τη συγκυβέρνηση. Στόχος μας είναι να εκπονούμε φιλοζωικές πολιτικές "με το κλειδί στο χέρι" και να πιέζουμε για την εφαρμογή τους, όχι να τις "πουλήσουμε" σε πολιτικά παζάρια με αντάλλαγμα αντιδημαρχίες και υπουργεία! Είμαστε ομολογιακό κόμμα και προωθούμε τις πολιτικές, όχι τους πολιτικούς μας.